Wanneer en hoe klimop planten? Het is een vraag die me vaak gesteld wordt.
Met klimop ben ik al sinds dag 1 op mijn kwekerij in de weer, vanaf februari 1996 of nu reeds meer dan 23 jaar intussen. En eigenlijk gaat het nog wat verder terug want ook op de kwekerij van mijn ouders was ik destijds als tiener al bezig met het opkweken van klimop.
Door de jaren heen stelden veel mensen mij dan ook diverse vragen rond klimop. Wanneer mag ik mijn klimop snoeien? Wanneer mag ik klimop planten? Hoe plant ik klimop? Met wat dien ik rekening te houden bij het aanplanten van klimop? Het zijn maar enkele veel voorkomende vragen. Ik beantwoord ze hieronder.
Soorten klimop
Veel mensen denken dat er slechts één of twee variëteiten klimop (Hedera) bestaan. Niets is minder waar. Het zou ons te ver leiden (en het heeft ook geen enkele zin) ze hier allemaal op te sommen maar er bestaan meer dan 500 verschillende variëteiten klimop. Er is een grote diversiteit aan bladvormen, bladkleuren maar ook diverse groeisnelheden en diverse niveau’s van winterhardheid. Er zijn zelfs klimopsoorten waarvan de takken niet eens meer klimmen maar gewoon als struikvorm uitgroeien.
Op deze pagina kan je enkele foto’s van diverse klimopvariëteiten zien alsook nog wat meer info lezen.
De klimmende variëteiten zijn (indien ze voldoende winterhard zijn) zeer goed geschikt als begroeiing op draadafsluitingen of op (oude) muren. Ook als bodembedekker kunnen veel van deze soorten goed fungeren. Vaak worden deze cultivars gebruikt voor tuinafscheidingen tussen buren.
De variëteiten die geen klimmende of rankende takken vormen groeien uit als een struikvorm. Deze zijn dan weer ideaal voor het aanplanten van massieven (blokbeplanting) maar ook voor lagere en halfhoge hagen. Ze zijn, net als andere, meer gekende haagplanten – zoals Taxus, Buxus, groene beuk, haagbeuk, olijfwilg, Portugese laurier, Photinia Red Robin, enz. – perfect strak te snoeien in haag- of blokvorm.
Op de struikvormige klimop (Hedera arborescens) komen jaarlijks ook heel wat bessen. De vogels zijn er verlekkerd op. Tevens zijn de struikvormige variëteiten net als de klimmende broetrjes allemaal bladhoudend. Een vogelnestje erin is dan ook nooit uit te sluiten. Wanneer dat gebeurt is de natuur natuurlijk op z’n best.
Wanneer klimop planten?
Al onze klimopsoorten worden opgekweekt in potten. Hierdoor worden de wortels bij het aanplanten niet verstoord en zullen ze zich meteen vastzetten in de grond. Het potje verwijderen is voldoende zodat de wortels en bijgevolg de volledige planten ongestoord en onmiddellijk kunnen verder groeien.
Door onze potgekweekte planten bent u dus in de mogelijkheid om in alle seizoenen aan te planten. Lente en herfst zijn daarvoor zeer ideale perioden maar ook in de zomer kan u aanplanten. Uiteraard dient u (zeker in de zomer of andere warme perioden) de klimopplanten tijdig en voldoende water te geven. Zeker de eerste weken na het aanplanten zijn daarbij belangrijk. Eens klimop goed ingeworteld is dan zal de regen voldoende zijn en hoef je normaal geen extra water meer te geven.
Ook in de winter kan u onze klimop aanplanten. Opgelet wel, want dat kan dan niet met om het even welke klimop. De planten dienen immers goed afgehard te zijn wanneer ze in de winter aangeplant worden. Wanneer klimop niet voldoende afgehard werd dan kunnen de planten (ook al zijn het op zich winterharde soorten) bevriezen en afsterven. Geen nood echter want bij Groengeert harden wij onze klimopplanten steeds goed af naar de winter toe.
Had ik het niet reeds geschreven? Onze klimop kan u wel degelijk in alle seizoenen aanplanten. Gemakkelijker kan het niet zijn!
Hoe en waar klimop planten?
Klimop vraagt weinig eisen aan de grond. Een goede water doorlatende bodem is ideaal. Uiteraard dient klimop tijdig water te kunnen opnemen maar hier in België (en Nederland) is een regenbui nooit veraf dus dat zal doorgaans niet het probleem zijn. Meer nog – maar dit geldt niet voor pas aangeplante klimop – de planten prefereren liever een iets drogere grond dan een continu te natte.
Logisch want wanneer planten te lang met natte voeten staan kunnen de wortels en bijgevolg de volledige plant afsterven. Het gebrek aan zuurstof in de te langdurig natte grond zorgt er dan voor dat klimopwortels het heel moeilijk krijgen.
Wil je dat vermijden dan is het aan te raden een goede, kwalitatieve bodemverbeteraar in de grond in te werken. Het woord zegt het zelf, de bodem wordt hierdoor qua structuur verbeterd.
Bij echt zeer natte gronden zou ik zelfs een stapje verder durven gaan en fijne, goed poreuze lavasteentjes in de grond inmengen. Op die manier krijg je al meteen heel wat meer lucht en dus zuurstof in de bodem. Hier kan je meer lezen over enkele bodem verbeterende middelen.
Je kan echter nog iets meer doen. Wie zijn verse aanplantingen goed wil verzorgen kan ook een humusopbouwend en bodemleven stimulerend granulaat inwerken in de wortelzone. Twee mooie producten hiervoor zijn Nutri-Rootor-K ® en ook Terrafertiel ® (deze laatste brengt tevens ook nuttige bacteriën in de bodem in). De combinatie van beide bodemverbeterende producten is top en zal dan ook zorgen voor:
- een betere bodemstructuur,
- een luchtigere bodem in de wortelzone,
- een betere drainage van het water in de grond,
- een injectie van goedaardige bacteriën en nuttige bodemschimmels in de wortelzone waardoor plantenwortels beter ‘aanslaan’ en er minder tot vaak zelfs geen uitval is bij verse aanplantingen,
- een betere binding van zandgronden,
- een meer humusrijke bodem,
- een voedende werking zelfs al zijn deze producten geen meststoffen (!),
- een gezonder wortelmilieu en bijgevolg gezondere en sterkere planten,
- en het activeren en stimuleren van de ó zo belangrijke bodemorganismen.
Deze professionele producten bewijzen dan ook zeker bij aanplantingen hun nut maar kunnen ook jaarlijks eens tussen de planten en langs hagen gestrooid worden. Hoe meer humusrijk je bodem wordt des te beter deze wordt zowel qua structuur, qua gezonde wortelomgeving als qua voedende kracht.
De grondsoort weten we dus al. Een goed drainerende en liefst humusrijke bodem is voor klimop ideaal. Dat houdt je planten groeikrachtig en gezond aan de wortel. Rest ons enkel nog de positionering naar de zon toe. Is klimop m.a.w. eerder een zon-minnende of een schaduw-minnende plant?
Als klimop zou mogen kiezen dan koos hij voor een plaatsje met ochtendzon en/of avondzon. De felle namiddagzon zou hij liever mijden. Toch is het zo dat klimop perfect ook in de zon kan aangeplant worden. Heel wat klimophagen staan immers volledig in de zon. Op zich is dat niet erg en vaak zelfs zal de bladtekening nog mooier en de blad-hardheid nog beter zijn.
Er is wel een nadeel aan klimop die de ganse dag in de volle zon zal staan. Ze groeien wat trager. Maar hey, … dat zullen veel mensen niet zozeer als een nadeel ervaren denk ik dan (wie zei ook alweer ‘elk nadeel heb zijn voordeel’) .
Hoe klimop bemesten?
Hoe je de grond bij het aanplanten in betere conditie kan brengen kon u al lezen. Meer humus in de grond geeft ook een betere groei en met een product als Nutri-Rootor-K ® zal je ook nog een extra voedend effect bekomen. Dit topproduct bevat immers, naast de plantaardige bestanddelen, ook wat koemest. Koemest is echter geen meststof maar een bodembverbeterend middel (het is niet meer dan door de koe verteerd gras, weliswaar rijk aan organisch materiaal – een betere duidende naam voor koemest zou kunnen zijn ‘omgezet koegras’). Toch zorgt alleen het aanwezige percentage koemest in Nutri-Rootor-K ® al voor een betere groei en mooie donkere bladkleur.
De bodem verrijken en gezonder maken is wat je kan doen bij het aanplanten, maar wat daarna.
Om een goede groei te behouden en gezonde bladeren met een mooi intens groene bladkleur te bekomen is het raadzaam twee (tot maximaal drie) keer per seizoen je klimopplanten te voorzien van een degelijke meststof. Dit kan met een organische meststof maar ook met een minerale of een gecoate meststof.
Welke je juist kiest is doorgaans minder van belang, ze zijn immers allen goed (tenminste zolang ze van degelijke kwaliteit zijn – minderwaardige meststoffen zijn af te raden omdat de samenstelling ofwel niet gegarandeerd is ofwel de samenstelling van de voedingsbestandelen niet ideaal is voor je planten).
Opgelet, over-bemesten is uit den boze, vandaar slechts twee tot maximaal drie keer per jaar wat voedingskorrels uitstrooien. Wel wil je natuurlijk ook geen gebreksziekten bij je planten zien verschijnen.
Gebreksziekten of gebreksverschijnselen zijn verstoringen in de plantengroei en verstoringen in de bladkleur (lees: het vergelen en van het blad + zelfs afvallen van het blad tot gevolg). Daartoe is een regelmatige voedingsgift dan ook van belang. Nogmaals, overdrijf echter nooit. Regelmatig wil niet zeggen wekelijks of maandelijks, nee, regelmatig wil in deze zeggen 2 of drie keer per jaar en steeds met een tussentijd van minimaal twee maanden. Daarenboven hoeft u ook in de winter geen voedingsgift te geven. De planten zijn dan immers in rustfase en nemen dan weinig tot geen voeding op. Wanneer ze slapen (in rust zijn) kunnen ze hoogstens – net als ik trouwens ? – eens dromen van eten maar meer dan dat hebben ze dan niet nodig om tevreden te zijn in de winter.
Wanneer en hoe klimop snoeien?
Hoe, als in met welke snoeischaar?
Dat is eenvoudig. Iedere snoeischaar is daarvoor geschikt. Of het nu een elektrische haagschaar is, een manuele heggeschaar, een gewone snoeischaar, een haagschaar met benzinemotor of eentje met een accu, … het is allemaal eender zolang deze maar goed scherp snijdt. Goed onderhouden snoeimessen zijn scherp en snijden moeiteloos door de takken heen waardoor mooi gave snoeiwondjes ontstaan. Deze genezen dan ook zeer vlug waardoor er weinig kans is op infecties.
Hoe, als in waar moet ik op letten?
Ook dat is bij klimop zeer eenvoudig. Of je nu een sneller groeiende cultivar hebt staan (zoals bijvoorbeeld de soort op de foto bovenaan dit artikel, de Ierse klimop of Hedera hibernica) of je hebt een trager groeiende of een kleinbladige variëteit in je tuin (bijvoorbeeld Hedera Shamrock, Hedera Teardrop (Natasja), Hedera Chicago, …), veel maakt dat niet uit. Iedere klimopvariëteit kan immers in iedere bladoksel opnieuw uitlopen.
Een bladoksel is de plaats waar het bladsteeltje de stengel raakt.
Zoveel bladeren er aan een klimoprank zitten zoveel bladoksels zijn er. Aan plaatsen op de stengel waar na het snoeien het blad opnieuw kan uitlopen geen gebrek. Je hoeft dan ook niet nauw te zien en kan je klimopplanten of klimophaag zeer kort terugsnoeien zodat deze mooi zal uitlopen en goed smal blijft.
Wanneer, als in op welk tijdstip van de dag?
’s Avonds om 20u24 is het meest ideale tijdstip om klimop te snoeien. Grapje natuurlijk ?. Nee, klimop kan je uiteraard zowel overdag als ’s avonds snoeien. Enkel echt heel hete dagen zou ik vermijden. Doorgaans geeft zelfs op die dagen snoeien weinig problemen maar bij extreem hoge temperaturen heeft een plant (dus ook klimop) al wat stress te ervaren. Drastisch gaan snoeien maakt het er voor de plant dan ook niet echt gemakkelijker op. Trouwens ook voor de snoeier is het op die snikhete dagen wellicht niet het meest aangename moment om klimop te snoeien.
Wanneer, als in welk tijdstip van het jaar?
Deze is makkelijk. Het ganse jaar rond kan je klimop snoeien. Lente, zomer, herfst of winter het maakt weinig uit. klimop verdraagt de snoei goed en kan tegen een stootje. Wel zou ik ze niet snoeien wanneer het vriest of de planten nog bevroren zijn. Wacht dan beter tot de dooi is ingezet.
Samengevat
Klimop is een zeer veelzijdige plant en komt in heel wat soorten en maten. Ze stellen weinig eisen aan de bodem maar hebben graag een goed doorlatende humeuze grond. Qua standplaats prefereren ze een plaats met schaduw op de warmste momenten van de dag maar ze kunnen ook in de zon. Ze groeien dan iets trager maar dat hoeft niet zozeer een nadeel te zijn.
Geef ze op tijd en stond maar zonder te overdrijven een voedingsgift met een kwalitatieve meststof.
Snoei je klimop regelmatig. Ze verdragen de snoei goed en hiermee kan je ze goed strak en smal of compact houden. Mensen zeggen soms dat klimop woekert maar iedere haagplant groeit hoog, breed en wild uit wanneer deze niet gesnoeid wordt. Met klimop is dat net zo, iedere haag, dus ook klimop, dient gesnoeid te worden voor een mooi strak en compact resultaat.
Er zijn soorten die je kan aanplanten aan draadafsluitingen of op muren en panelen kan laten groeien en er zijn er die als struik of heester in blokken of hagen aangeplant kunnen worden.
Wanneer, waar en hoe klimop aanplanten heeft vanaf nu voor jou geen geheimen meer.
Geniet van je tuin en je klimopplanten !
Groene groetjes, Geert.